Συνήθως μια καλή λύση στο πρόβλημα της φύλαξης και διαπαιδαγώγησης του μικρού παιδιού, την ώρα που λείπουν από το σπίτι οι εργαζόμενοι γονείς, είναι ο παιδικός σταθμός.
Η σωστή επιλογή του σταθμού είναι σημαντική για την πορεία ανάπτυξης του παιδιού αφού εκεί θα περνά αρκετές ώρες.
Είναι όμως όλοι οι Παιδικοί σταθμοί κατάλληλοι για την σωματική, ψυχική, νοητική, δημιουργική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού; Με ποια κριτήρια θα αξιολογήσουν οι γονείς τον Παιδικό Σταθμό; Είναι από τα ερωτήματα που πρέπει να σκέφτεται ο κάθε γονιός που έχει παιδί στην ευαίσθητη ηλικία των τριών (3) ετών περίπου, έτσι ώστε να παίρνει τις καταλληλότερες αποφάσεις σχετικά με την πρώτη φοίτηση του παιδιού του, σε Παιδικό Σταθμό.
Στα Τρίκαλα, σήμερα, παρόλο που οι παιδικοί σταθμοί αυξήθηκαν σημαντικά, δυστυχώς δεν επαρκούν για να ικανοποιήσουν όλες τις ανάγκες ζήτησης. Κι όχι μονάχα αυτό, σε μερικούς ψάχνει κανείς να βρει έστω κι ένα προτέρημα, έτσι ώστε να νιώθει ήσυχος ότι το παιδί του «κάτι παίρνει» από τον Παιδικό Σταθμό στον οποίο φοιτά και που δεν είναι απλά ένας «χώρος φύλαξης».
Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρώτα χρόνια της ανάπτυξης του παιδιού είναι καθοριστικής σημασίας για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της προσωπικότητας του παιδιού ως προς την επιλογή του παιδικού σταθμού πρέπει να φανούμε πολύ προσεκτικοί.
Παλιότερα οι παιδικοί σταθμοί αναπτύχθηκαν ως «λύση ανάγκης» και θεωρήθηκε «αναγκαίο κακό» αφού θα βοηθούσαν αφάνταστα τους εργαζόμενους γονείς. Σήμερα οι απόψεις αυτές θεωρούνται ξεπερασμένες και οι γονείς επιδίδονται σε ένα κυνήγι εξασφάλισης όσο των δυνατών περισσότερων παροχών για το «βλαστάρι» τους.
Ο παιδικός σταθμός, που δεν πρέπει να είναι μακριά από το σπίτι, πρέπει να αποβλέπει μέσω της παρεχόμενης αγωγής, στην πολύπλευρη ανάπτυξη των ικανοτήτων των παιδιών, στην παροχή κατάλληλων ερεθισμάτων έτσι ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες για εμπιστοσύνη, ασφάλεια, στοργή και επικοινωνία.
Να φιλοξενεί μαθητές περίπου της ίδιας ηλικίας ενώ οι ομάδες εργασίας να μην υπερβαίνουν τα δέκα (10) παιδιά.
Το νήπιο πρέπει να είναι ελεύθερο να κινείται στο χώρο, να ψυχαγωγείται, να παίζει και να μαθαίνει. Όλος ο χώρος πρέπει να είναι ελκυστικός, οι αίθουσες κατάλληλα βαμμένες, ο κήπος απαραίτητος για την εκτόνωση των παιδιών. Η ασφάλεια, η καθαριότητα είναι από τα στοιχεία που φροντίζουν οι περισσότεροι παιδικοί σταθμοί. Ο παιδικός σταθμός είναι πρωταρχική εμπειρία αλλά και μείζονος σημασίας για το παιδί. Μαθαίνει να προσαρμόζεται στην ομάδα των παιδιών, αφού πρώτα ομαλοποιηθεί η μετάβασή του από το οικογενειακό στο σχολικό περιβάλλον, απαλλάσσεται από την υπερπροστασία των γονιών, ειδικά όταν είναι μοναχοπαίδι, διεγείρεται το ενδιαφέρον για μάθηση, μαθαίνει να παρατηρεί και να επεξεργάζεται συστηματικά τις πληροφορίες. Δημιουργεί φιλίες, εκφράζει συναισθήματα, αποκτά ρυθμό, οδηγείται σιγά-σιγά προς την αυτονομία, μαθαίνει να μοιράζεται τα πράγματα και να βιώνει τη χαρά της επιτυχίας και της αποτυχίας των προσπαθειών του.
Βέβαια κυρίαρχο ρόλο παίζει και το προσωπικό του Παιδικού Σταθμού η ευαισθησία του οποίου διακρίνεται από τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν και ενημερώνουν τον γονιό για το παιδί του. Το προσωπικό του σταθμού καλείται να εδραιώσει μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης με τον γονιό.
Η όλη προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον εξαρτάται και από τη στάση των γονιών. Πρέπει πρώτα να πειστούν οι γονείς ότι επέλεξαν το σωστό περιβάλλον για το παιδί τους και κατόπιν να προσαρμοστούν και να αποδεχτούν την ιδέα του αποχωρισμού του παιδιού τους έστω και για λίγες ώρες της ημέρας, διατηρώντας μια σταθερή στάση και διάθεση.
Οι παιδαγωγικοί, συναισθηματικοί και κοινωνικοί στόχοι καθώς και η πολύπλευρη ανάπτυξη των νηπίων επιτυγχάνονται με ποικίλες δραστηριότητες, υπό την εποπτεία και την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού προσωπικού του σταθμού όπως: κουκλοθέατρο, ζωγραφική, χαρτοκολλητική, χαρτοκοπτική, παραμύθι, τραγούδι, ρυθμική, κατασκευές με συναρμολογούμενα παιχνίδια, πάζλ, ντόμινο, τόμπολα κ.ά.
Εργασίες με την χρήση πλαστελίνης, νερομπογιάς ή δακτυλομπογιάς, χορός, γυμναστική, ελεύθερο παιχνίδι σε γωνιές δραστηριοτήτων, παιχνίδι στην αυλή όταν ο καιρός το επιτρέπει, ή στον εσωτερικό χώρο του σταθμού, παίζοντας σε όργανα παιδικής χαράς συζητήσεις για διάφορα θέματα που δίνονται με αφορμή την καθημερινή μας ζωή στο σπίτι, στο σχολείο κλπ.
Επίσης με τη διοργάνωση γιορτών όπως της 28ης Οκτωβρίου, των Χριστουγέννων, των Αποκριών, του Πάσχα, για τη γιορτή της Μητέρας, δίνεται η ευκαιρία στα παιδιά να πάρουν μέρος σ' αυτές τονώνοντας έτσι το θρησκευτικό και το εθνικό τους συναίσθημα αλλά και παράλληλα να ψυχαγωγηθούν μέσα από μια σειρά χαρούμενων και ζωηρών δραστηριοτήτων (χορός - τραγούδι - σκετς - παντομίμα).
Έχοντας υπόψη όλα αυτά που πρέπει να προσφέρει ένας σύγχρονος παιδικός σταθμός να είμαστε σίγουροι ότι επιλέξαμε τον καταλληλότερο.
Δυστυχώς η εικόνα που παρουσιάζουν σήμερα κάποιοι από τους παιδικούς σταθμούς στον Νομό μας δεν είναι η καλύτερη. Λειτουργούν μόνο και μόνο για να παρέχουν, ούτε καν φύλαξη, αλλά παραμονή των παιδιών σε μη φιλικό περιβάλλον επιφέροντας στασιμότητα στην ανάπτυξη των παιδιών και επηρεάζοντας αρνητικά την ψυχοσύνθεσή τους.
Βέβαια υπάρχουν και κάποιοι παιδικοί σταθμοί, που χάρη και στη μεγάλη προσπάθεια του προσωπικού τους, κατορθώνουν να διατηρούν ένα ικανοποιητικό επίπεδο παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών παρόλες τις αντιξοότητες που αφορούν στην υποδομή τους (έλλειψη προσωπικού, ανεπάρκεια εγκαταστάσεων, ανεπάρκεια προαύλιου χώρου κ. α.)
Ευελπιστούμε πως οι υπεύθυνοι φορείς θα ευαισθητοποιηθούν και θα κινηθούν προς την κατεύθυνση της επίλυσης των προβλημάτων εμπλουτίζοντας τους υπάρχοντες παιδικούς σταθμούς έτσι ώστε να πληρούν τις προδιαγραφές λειτουργίας τους ή ανεγείροντας σύγχρονους, ευρύχωρους και άρτια εξοπλισμένους παιδικούς σταθμούς. Είδωμεν!

Του εκπαιδευτικού Ειδικής Αγωγής Σπαθή Αποστόλου,
αναπλ. προϊσταμένου του Κ.Δ.Α.Υ. Τρικάλων
Δημοσιεύθηκε στον τοπικό τύπο την 1η Νοεμβρίου 2005